Uyumsuzluk cezaları, sürece bir katman daha karmaşıklık ve risk eklemektedir. SKDM, raporlardaki herhangi bir hata veya eksiklik için mali cezalar öngörmektedir, bu da titizlik ve dikkat gerekliliğini daha da pekiştirmektedir. Raporların üçüncü taraf doğrulayıcılar tarafından incelenmesi zorunluluğu, bu hassasiyet gerekliliğini bir kez daha vurgulamaktadır.
Bu geçişi başarıyla yönetebilmek için, şirketlerin faturaların dijitalleştirilmesini, raporlama gereksinimlerinin otomatikleştirilmesini ve uluslararası karbon fiyatlandırma konusunda uzmanlık geliştirilmesini önceliklendirmesi gerekmektedir. Çeyreklik SKDM raporlamasının tüm yönleri uyumlu hale getirildiğinde, şirketin karbon vergi yükünü yönetmeye mümkün olan en kısa sürede başlaması gerekmektedir, çünkü 2026 itibarıyla ücretsiz tahsisatlar aşamalı olarak kaldırılmaya başlanacaktır.
AB şirketleri, yalnızca hayatta kalmak için değil, aynı zamanda kalıcı bir rekabet avantajı elde etmek için düşük karbonlu enerji ve daha temiz süreçleri benimsemek zorundadır. Şimdi ya da hiç!
SKDM geçişini etkili bir şekilde yönetebilmek için işletmelerin 4 ana alana odaklanması gerekmektedir:
1. Raporlama Sorumlulukları
SKDM, AB Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) veya İzlanda, Lihtenştayn, Norveç ve İsviçre gibi eşdeğer anlaşmalar kapsamına giren ülkeler dışındaki AB dışı ülkelerden yapılan ithalatlara uygulanacaktır. Ancak, eşdeğer yerel karbon fiyatlandırma mekanizmalarına sahip üçüncü ülkeler, Avrupa Birliği'nin Dünya Ticaret Örgütü (WTO) yükümlülükleriyle uyumluluğu sağlamak amacıyla SKDM'den muafiyet talebinde bulunabilirler.
Yalnızca "yetkili SKDM beyan sahipleri" SKDM kapsamında yer alan ürünleri ithal edebilir, bu da her AB şirketinin SKDM mallarını ithal etmek için 2024 yılı sonuna kadar ilgili ulusal otoritesine kayıt yaptırması gerektiği anlamına gelir.
Her bir raporlama kuruluşu, yeni kurulan "CBAM Geçici Siciline" kapsamlı üç aylık raporlar sunmalıdır. Bu raporlar, her bir ürün türünün toplam miktarını, ürünün menşe ülkesini, üretim rotasını ve toplam gömülü emisyonları detaylandırmalıdır. Özellikle çelik ürünler için, hammadde partisinin kaynaklandığı çelik fabrikasının kimlik numarası da gereklidir. Bu tür üç aylık raporların ilkinin Ocak 2024'e kadar yapılması gerekmektedir.
2. Doğrudan ve Dolaylı Emisyonlar için Hesaplama Yöntemleri
İlk uygulama yılında, şirketler üç farklı şekilde raporlama yapmayı tercih edebilecekler: (a) yeni metodolojiye (AB yöntemi) göre tam raporlama, (b) eşdeğer üçüncü ülke ulusal sistemlerine dayalı raporlama, ve (c) referans değerlere dayalı raporlama. 1 Ocak 2025 itibarıyla yalnızca AB yöntemi kabul edilecektir.
Doğrudan ve dolaylı emisyonların hesaplama yöntemleri, işletmelerin karbon ayak izlerini doğru bir şekilde anlamaları açısından kritik öneme sahiptir. Doğrudan emisyonlar için şirketler, faaliyet verilerine dayanarak kaynak akışlarından emisyonları belirleyen hesaplama tabanlı yöntemi kullanabilirler veya sera gazı konsantrasyonunun sürekli ölçümüyle emisyon kaynaklarını tespit eden ölçüm tabanlı yöntemi tercih edebilirler.
Dolaylı emisyonlar ise taslak uygulama yönetmeliğinde belirtilen kurallara göre hesaplanmaktadır. Geçiş dönemi boyunca amaç, gömülü dolaylı emisyonların hesaplanması için kullanılacak metodolojiye yön verecek verileri toplamaktır.
Uluslararası tesisler için özel emisyon ölçüm kurallarını buradan indirin.
3. Yurtdışında Ödenen Karbon Fiyatlarının Raporlanması
SKDM Yönetmeliği, AB dışındaki ülkelerde de kendi karbon fiyatlandırma sistemlerinin bulunduğunu kabul eder. İşletmelerin bu yabancı sistemlerin çeşitli unsurlarını raporlaması gerekmektedir. Bu unsurlar arasında menşe ülkesinde ödenen tutar, karbon fiyatı kapsamında olan emisyonlar, karbon fiyatının biçimi, geri ödemeler ve ücretsiz tahsisatlar hakkındaki bilgiler ile fiyatlandırma ve tazminatla ilgili yasal hükümler yer alır.
Bu bölüm temel öneme sahiptir, çünkü yurtdışında ödenen karbon vergileri, SKDM emisyon izni fiyatından düşülebilir ve önümüzdeki yıllarda, hatta Çin'de bile, daha fazla ulusal karbon fiyatlandırma mekanizmasının ortaya çıkması beklenmektedir. Bu konu hakkında daha fazla bilgiye özel makalemizde ulaşabilirsiniz..
4. Uyumsuzluk için Cezalar:
SKDM raporlama gereksinimlerine uyulmaması, ton başına 10 ila 50 € arasında değişen mali cezalarla sonuçlanabilir. Ancak, AB'nin başlangıçta eksik raporlar konusunda hoşgörülü olabileceği muhtemeldir.